NHỮNG NGƯỜI ĐẶT NỀN TẢNG CHO VẬT LÝ HIỆN ĐẠI

Tác giả: Konrad Kleinknecht

Dịch giả: Nguyễn Lê Tiến; Chủ trương, hiệu đính và dẫn nhập: Nguyễn Xuân Xanh

Nhà xuất bản Tổng hợp Thành phố Hồ Chí Minh trân trọng giới thiệu cùng Quý độc giả tác phẩm của tác giả Konrad Kleinknecht mang tên “Einstein và Heisenberg – Những người đặt nền tảng cho Vật lý hiện đại” do Nguyễn Lê Tiến dịch, Nguyễn Xuân Xanh chủ trương hiệu đính và dẫn nhập. Tác phẩm sẽ giúp cho bạn đọc giải mã “Điều gì đã hun đúc nên những thiên tài?”, những phát hiện giúp Albert Einstein và Werner Heisenberg trở thành vĩ nhân trong lịch sử nhân loại, cụ thể là trong lĩnh vực Vật lý.

Sách dày 334 trang, gồm 12 phần: Về tác giả, Dẫn nhập, Lời nói đầu, Tuổi trẻ của Einstein, Tuổi trẻ Heisenberg, Những năm thần kỳ, Ảnh hưởng của các khám phá, Trục xuất và những năm chiến tranh, Quan hệ gia đình và xã hội, Tôn giáo, Vai trò của Âm nhạc, Những năm tháng về sau. Quyển sách là một tiểu sử kép của hai nhân vật xuất chúng Einstein và Heisenberg trong giai đoạn hình thành thế giới vật lý mới. Nội dung kể về các giai đoạn của cuộc đời hai vĩ nhân, từ tuổi ấu thơ đến những năm cuối đời, sự bùng nổ thiên tài của họ ở tuổi hai mươi, các mặt tư duy, đời sống văn hóa, âm nhạc, đức tin, triết học, tình yêu và gia đình, biến cố cuộc đời, nghiên cứu khoa học, các cuộc tranh luận vĩ đại và sự dấn thân cho xã hội… Thế giới chúng ta đang sống ở thế kỷ 21 vẫn còn thừa hưởng từ những khám phá mang tính cách mạng của họ.

Albert Einstein và Werner Heisenberg là hai trong số những nhà khoa học vĩ đại của thế kỷ 20. Hai nhà Vật lý người Đức đã có những công trình nghiên cứu và phát minh góp phần định hình, tạo nền tảng cho khoa học hiện đại. Cả hai thiên tài đều bắt đầu từ những khoảng lặng trước cơn bão ý tưởng sẽ đưa cả Einstein và Heisenberg lên đỉnh cao của lĩnh vực Vật lý.

Albert Einstein, nổi tiếng với Thuyết tương đối rộng và hẹp, đã đưa ra những ý tưởng cách mạng về không gian, thời gian và trọng lực. Với sự công nhận của cộng đồng Vật lý, giải Nobel năm 1921 đã được trao cho Einstein vì khám phá ra các định luật của hiệu ứng quang điện. Phát hiện về Sóng hấp dẫn, một hệ quả của Thuyết tương đối rộng của ông, đã được chứng minh thực nghiệm vào năm 2015, mở ra một chương mới trong việc hiểu biết về vũ trụ. 

Werner Heisenberg, được biết đến nhiều nhất với Nguyên lý bất định phát biểu vào năm 1927. Công trình của Heisenberg đã đặt nền móng cho cơ học lượng tử, một lĩnh vực nghiên cứu các hiện tượng ở cấp độ nguyên tử và hạ nguyên tử. Những đóng góp của ông đã giúp hiểu rõ hơn về cấu trúc nguyên tử và hành vi của các hạt hạ nguyên tử, góp phần phát triển nhiều công nghệ hiện đại ngày nay.

Cuốn sách về hai nhà Vật lý vĩ đại – “Einstein và Heisenberg – Những người đặt nền tảng cho Vật lý hiện đại” được viết bởi tác giả người Đức Konrad Kleinknecht. Quyển sách này được đúc rút và viết ra bởi một người đã sống gần như cả đời với việc nghiên cứu Vật lý. Các công bố khoa học và công trình nghiên cứu Vật lý của các hạt cơ bản của ông đã nhận nhiều giải thưởng danh giá trong và ngoài nước, nổi bật như “Giải thưởng Năng lượng cao” của Hiệp hội Vật lý Châu Âu. Với mục đích tôn vinh và làm sáng tỏ những đóng góp to lớn của Albert Einstein và Werner Heisenberg cho ngành Vật lý hiện đại, Konrad Kleinknecht đã xuất bản cuốn sách “Einstein và Heisenberg – Những người đặt nền tảng cho Vật lý hiện đại”. Chọn viết về Einstein và Heisenberg, Konrad Kleinknecht muốn ghi nhận và truyền tải đến người đọc những đóng góp giá trị của hai nhà Vật lý người Đức đối với nhân loại.

Ông Nguyễn Xuân Xanh cũng đã có những chia sẻ về tác phẩm khi “Einstein và Heisenberg – Những người đặt nền tảng cho Vật lý hiện đại” được xuất bản: “Einstein và Heisenberg là một MEGASTORY, sẽ truyền cảm hứng mạnh mẽ cho người đọc. Nó trình bày những con người khổng lồ, những khám phá kỳ bí đến “phản lý tính” nhưng lại vô cùng chính xác với cấu tạo của tự nhiên, và có ảnh hưởng cách mạng đối với chúng ta xã hội. Đọc để biết cái vĩ đại của họ. Như Stephen Hawking nói, thế giới trong trăm năm qua đã biến đổi cơ bản hơn bất cứ thế kỷ nào khác trước đó. Không phải do những học thuyết chính trị hay kinh tế mới nào, mà do những sự phát triển vượt bật của nghiên cứu cơ bản và công nghệ ứng dụng”.

Những khám phá của cuộc cách mạng Vật lý đầu thế kỷ 20 thật sự đã thay đổi cách con người nhìn thế giới, với những áp dụng vào vũ trụ học, lỗ đen, dải ngân hà, và các hiện tượng thiên văn khác, cũng như những hiện tượng ở cấp vi mô của nguyên tử, hạt cơ bản. Từ đó đến thế kỷ 21, Vật lý đã thay đổi sâu sắc cuộc sống trên hành tinh của chúng ta: laser, linh kiện bán dẫn chủ động (transistor), cách mạng máy tính, internet, trí tuệ nhân tạo (AI), máy tính lượng tử, sinh học phân tử, hóa sinh v.v. Hầu như không có lĩnh vực nào đứng ngoài vòng ảnh hưởng của cuộc cách mạng Vật lý. Bên cạnh đó, Einstein – Heisenberg cũng sẽ giúp chúng ta hiểu thêm văn hóa, mảnh đất nuôi dưỡng để khoa học phát triển, có sự đảm bảo cuộc sống nhân phẩm cho những nhà làm khoa học để họ thực hiện sứ mệnh của họ.

Rất mong nhận được hỗ trợ thông tin của Quý phóng viên Báo, Đài.

Nhà xuất bản Tổng hợp Thành phố Hồ Chí Minh