Đoạt huân chương Newbery từ năm 1972, tác phẩm của Robert C. O’Brien vẫn chinh phục trái tim độc giả nhỏ tuổi qua bao thế hệ dù đã hơn 30 năm trôi qua kể từ lần đầu phát hành. Tác phẩm lần đầu xuất bản ở Việt Nam dưới cái tên Mẹ Frisby và gia đình chuột vào thời điểm 2012. Trong lần tái bản này, cuốn sách đoạt giải Newbery sẽ mang tên mới là Mẹ Frisby và hội chuột NIMH siêu đẳng, nội dung được biên tập lại kèm theo nhiều hình ảnh minh họa sinh động. 

Khắc họa loài vật trong bối cảnh sinh tồn

 

Câu chuyện trong Mẹ Frisby và hội chuột NIMH siêu đẳng xoay quanh cuộc phiêu lưu của chị chuột Frisby góa bụa cùng đàn con, khi cả gia đình phải chuyển nhà để ông chủ trang trại Fritzgibbon chuẩn bị cày cấy vườn rau cho vụ mùa mới. Nhưng Timothy, bé trai út trong nhà lại đang mắc viêm phổi nặng và không thể di chuyển giữa tiết trời lạnh giá. Quyết cứu con mình, chị Frisby đã bất ngờ rơi vào cuộc phiêu lưu có mèo và quạ, có thành phố bí ẩn dưới góc vườn. Để rồi cuộc gặp gỡ với những chú chuột NIMH phi thường và hào hiệp đã giúp mẹ con chị thoát khỏi tình thế tiến thoái lưỡng nan.

Tuy gắn mác truyện thiếu nhi, thế mạnh của cuốn sách đoạt giải Newbery lại là lối hành văn logic và những tình tiết đậm chất hiện thực, mô tả sống động nếp sinh hoạt của các loài động vật trong khung cảnh thiên nhiên đẹp đẽ với những quy luật tạo hóa khắc nghiệt.

 

Mối quan hệ đa chiều giữa chuột và con người

 

Loài chuột trong truyện được khắc họa rất thú vị khi chúng có thể tự ý thức về bản chất “thích trộm cắp” của giống loài. Trăn trở vì luôn phải sống phụ thuộc vào con người, chúng muốn bứt khỏi tình cảnh đó. Nhưng cũng như con người, loài chuột trong Mẹ Frisby và hội chuột NIMH siêu đẳng không đầu hàng trước trở ngại mà biết tự nâng cấp cuộc sống của mình bằng nhiều phương tiện khác nhau. Thật thú vị khi Robert C. O’Brien đưa những chi tiết mô tả phòng thí nghiệm, điện nước, vật dụng cơ khí… trong một tác phẩm ngỡ như truyện cổ tích về loài vật.

 

Tác giả đứng vào thế trung lập khi đánh giá mối quan hệ giữa con người với loài vật, xét trên phương diện cả hai phe đều phải vật lộn vì mục đích sinh tồn. Đồng thời, người lớn cũng có thể đọc tác phẩm để khám phá một góc nhìn độc đáo về thế giới loài vật, chiêm nghiệm về vị thế của chúng ta giữa tự nhiên bao la. 

 

Tranh minh họa sống động, đáng yêu 

 

Trở lại với diện mạo mới, tác phẩm Mẹ Frisby và hội chuột NIMH siêu đẳng có thêm phần tranh minh họa in màu của họa sĩ Việt Nam với những màu sắc tươi sáng, tạo hình nhân vật dễ thương, giúp bạn đọc hình dung rõ hơn về thế giới của loài vật được mô tả qua những câu chữ. 

 

Mẹ Frisby và hội chuột NIMH siêu đẳng mang đến câu chuyện đậm chất phiêu lưu giả tưởng, vừa gần gũi, đề cao tình mẫu tử mà không hề giáo điều hay phán xét. Sở hữu nội dung hấp dẫn, thông điệp ý nghĩa và phần hình thức bắt mắt, tác phẩm thiếu nhi đoạt giải Newbery hứa hẹn sẽ là món quà phù hợp với trẻ nhỏ lẫn người lớn vào mùa lễ tết sắp tới. 

 

 

Về giải thưởng Newbery:

 

Xuất hiện từ năm 1922 ở Mỹ, Newbery Medal là giải thưởng danh giá dành cho sách thiếu nhi đầu tiên trên thế giới, được Hiệp hội Dịch vụ Thư viện cho Trẻ em (ALSC) trao tặng các tác giả có đóng góp quan trọng cho nền văn học trẻ em Mỹ. Tại Việt Nam đã có những đầu sách đoạt huân chương Newbery được xuất bản, bao gồm Mẹ Frisby và hội chuột NIMH siêu đẳng, Charlotte và Wilbur, Ngôi nhà nhỏ trên thảo nguyên, Hòn đảo cá heo xanh…

 

 

Về tác giả:

 

Robert C. O’Brien tên đầy đủ là Robert Leslie Carroll Conly, sinh ngày 11.1.1918 ở Brooklyn, New York. Ông theo học trường William College và tốt nghiệp Đại học Rochester. Sau đó ông trở thành nhà văn kiêm nhà báo của tờ Newsweek , National Geographic cùng nhiều tờ báo khác. Ông sống tại New York, rồi chuyển đến Washington cùng vợ và bốn đứa con.

 

Sau khi Robert C. O’Brien qua đời (ngày 5.3.1973), cuốn tiểu thuyết Z for Zachariah đã được vợ và con gái ông tiếp tục chấp bút dựa theo những phác thảo còn lại.

 

Các tác phẩm của ông bao gồm: The Silver Crown; Mrs. Frisby and the Rats of NIMH; A Report from Group 17 và Z for Zachariah.

Nhận xét về sách:

 

  • “Nét khôi hài sắc sảo (chính là) kho báu của tuyệt tác này.” – The London Times.

 

 

  • “(Một câu chuyện) lôi cuốn đến choáng ngợp, dung dưỡng trí tưởng tượng bay xa.” – School Library Journal.